Donnerbüchse

Aus Modellbau-Wiki
Wechseln zu: Navigation, Suche

Inhaltsverzeichnis

Vorbild

Als Donnerbüchse werden verschiedene Serien einheitlicher zweiachsiger Durchgangswagen der Deutschen Reichsbahn (DR) bezeichnet, auf Grund des hohen Lärmpegels im Innern bei der Fahrt.

Geschichte

Nach Gründung der DR sollten nicht nur einheitliche Lokomotiven sondern auch einheitliche Wagen gebaut werden, u. a. ein einheitlicher Wagentyp für einfache Personenwagen.

Die meisten der zwischen 1921 und 1923 gebauten Wagen hatten einen Holzaufbau mit Sprengwerk, genannt „hölzerne Bauarten“, daneben gab es verschiedene Probeserien der „eisernen Bauarten“. Ab 1926 wurden nur noch Ganzstahlwagen gebaut. Neben reinen Personenwagen sind auch Packwagen beschafft worden, einzelne Wagen der Bauart Cid-21(a) erhielten ab 1930 ein Postabteil.

In Anlehnung an die Donnerbüchsen wurden von der DR auch Nebenbahnwagen der Einheitsbauart gebaut. Neben diesen und den Behelfspersonenwagen (MCi) waren die Donnerbüchsen die letzten neu beschafften zweiachsigen Reisezugwagen und die letzten normalspurigen Wagen mit offenen Endplattformen in Deutschland.

Bei der Deutschen Bundesbahn (DB) wurden die Donnerbüchsen auch in Wendzügen gefahren, dazu wurden einzelne Donnerbüchsen zu Steuerwagen umgebaut. Ab den 1960er Jahren wurden Donnerbüchsen mit noch gültigen Fristen bei der DB als Packwagen-Ersatz abgefahren.

Varianten

Bauart Gattung beim Bau Gattung ab 1928 Bauzeit Anzahl
hölzerne Bauarten mit Sprengwerk Di-21 Ciu-21 / Cid-21 1921–1923 2236 Wagen
Di-21a Ciu-21a / Cid-21a 1921–1923 391 oder 397 (W) Wagen
Di-21c Ciu-21c / Cid-21c 1921 6 Wagen
eiserne Bauarten Bi-21 Bi-21 1921–1923 10 Wagen
BCi-21 BCi-21 1921–1923 10 Wagen
BDi-21 BCid-21 1923 10 Wagen
Ci-21 Ci-21 1923 10 Wagen
Di-21b Ciu-21b / Cid-21b 1922 50 Wagen
Pwi-23 Pwi-23 1923–1927 287 Wagen
Ganzstahlbauarten Di-26 Cid-26 1927–1928 77 Wagen
Pwi-27 Pwi-27 1927–1928 77 oder 40 (W) Wagen
Di-27 (A) Cid-27 (A) 1927–1928 401 Wagen
Ciu-27/28 (A) 1928 39 Wagen
BCi-28 (A) BCi-28 (A) 1928–1929 449 Wagen
Ci-28 (A) Ci-28 (A) 1928–1929 1744 Wagen
CDi-28 (A) CCid-28 / CCiu-28 (A) 1928 40 Wagen
Pwi-28 (A) Pwi-28 (A) 1928 90 oder 40 (W) Wagen
÷ Bi-29 1929–1930 1692 oder 1632 (W) Wagen
÷ BCi-29 (A) 1929–1930 500 Wagen
÷ Ci-29 (A) 1929–1930 450 Wagen
÷ Pwi-29 (A) 1929–1930 320 oder 370 (W) Wagen
÷ Ci-30 (A) 1929–1930 194 Wagen
÷ Pwi-30 (A) 1930 150 Wagen
÷ Pwi-31 (A) 1931 30 Wagen
(A) Austauschbauarten

(W) abweichende Wagenzahlen laut wikipedia

weitere Umbauten:

  • Cid-21(?) → Citr-21/30
  • Cid-21(a) → CPostid-21/30 oder CPostid-21/34 (28 Wagen)
  • Bi-29 (700 129 Berlin) → Umbau 1939/40 mit Krimml-Drehgestellen → Dienst4ü(e) (729 023 Hannover)

Siehe auch

Weblinks


Der Abschnitt Vorbild basiert auf dem Artikel Donnerbüchse (Personenwagen) aus der freien Enzyklopädie Wikipedia, teilweise können Textpassagen übernommen worden sein. In der Wikipedia ist eine Liste der Autoren verfügbar.
Bitte fügt detaillierte Infos zu den Vorbildern entsprechend in der Wikipedia hinzu, so dass wir uns hier auf die Modellbauaspekte konzentrieren können.


Modelle

Nenngröße H0

Holzaufbau

Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Strom Bemer­kungen Bild
Cid-21 81 257 Ksl flaschen­grün Brawa 45764 2018 GS DB Brawa 45764.JPG
Epoche IIIb/c
Bi-21 81 045 Stg flaschen­grün Brawa 45750 2006 GS DB Brawa 45750 Bi 21 81 045 Stg.jpg
BPostid-21 99 504 Stg flaschen­grün Brawa 45751 2006 GS DB BPostid 21 99 505045 Stg Brawa 45751.jpg

Ganzstahlwagen

„Polsterklasse“
Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Strom Bemer­kungen Bild
Bie 27 261 Nür  ?grün Lima 9154
30 9154
 ? GS DB
Bi-29 342-516  ?grün Roco 44025-02 1991 GS DR (DDR) ROC 44025-2.jpg
Bi-33 ?? 344-224 grün Piko Sonneberg 5/6517/010  ? GS DR (DDR) PIK 5 6517 010.jpg
Bi-33 ?? 99 730 Nür grün Piko Sonneberg 5/6517/020  ? GS DB PIK 5 6517 020.jpg
Epoche IIIb/c
Ai-29 27 179 Mz flaschen­grün Fleischmann 5075 2000 GS DB Fleischmann 5075 Ai 29 27 179 MZ.jpg
Aie-29 28 672 Köl flaschen­grün Roco 4203A 1986 GS DB Aie 29 28 672 Koel Roco 4203.jpg
Aie  ?  ?grün Lima 9153
30 9153
 ?
 ?
GS DB
Epoche IV
Baai (ex Bi-29) 50 50 24-26 368-1  ?grün Roco 44998 2000 GS DR (DDR)
Baai 50 50 24-26 419-2  ?grün Roco 54203 2016 GS DR (DDR)
gemischtklassig
Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Strom Bemer­kungen Bild
BCi 36 361 München flaschen­grün Märklin mhi 43137-01 2003 WS DR Maerklin 43137-01.jpg
BCi-28 36 041 Frt flaschen­grün Fleischmann 85 5864 K  ? GS DR, Ep.IIc Fleischmann 855864K.JPG
Epoche IIIa
BCi-28 341-265  ?grün Roco 44025-03 1991 GS DR (DDR) ROC 44025-3.jpg
BCi 36 097 Mü flaschen­grün Märklin Insider 43141-01 2019 WS/LED DB, Wagenset Maerklin 43141-01.jpg
BCi 36 509 Hmb weinrot Märklin mhi 43138-01 1997 WS DB, 2erset
BCi 36 540 Hmb flaschen­grün Märklin mhi 43146-01 2020 WS/LED DB, Wagenset Maerklin 43146-01.jpg
Epoche IIIb/c
ABi-28 36 120 Mz flaschen­grün Fleischmann 5077 2000 GS DB Fleischmann 5077 ABi 28 36 120 Mz.jpg
ABi 36 227 Stg flaschen­grün Märklin 94363 2011 WS DB, „Steiff“ (inkl. Teddy, Holzkiste) Maerklin 94363.jpg
ABiw 36 235 Ffm flaschen­grün Märklin 43131-01 2005 WS/LED DB Maerklin 43131-01.jpg
ABiw 36 320 Han flaschen­grün
(Fensterrahmen messingfarben)
Roco 44211 (?)  ? GS DB
ABiwe-28 36 400 Mü flaschen­grün Märklin mhi 43144-03 2021 WS/LED DB Maerklin 43144-03.jpg
ABi 36 590 Han flaschen­grün Märklin 4313 1992– WS DB Maerklin 4313.jpg
ABib 36 816 Nür purpurrot Roco 44089-01  ? GS DB, Wagenset Roco 44089 - DB 36 816 Nür.png
ABiw 36 906 Han flaschen­grün
(Fensterrahmen messingfarben)
Roco 44211 (?)  ? GS DB
ABiw 36 908 Han flaschen­grün
(Fensterrahmen goldfarben)
Roco 44211 (?)  ? GS DB Roco 44211 Personenwagen 1 2 Kl ABiw Abiw, 36 908 Han.JPG
Epoche IV
Baaitr 50 50 24-26 140-4  ?grün Roco 54202 2016 GS DR (DDR)
Baaitr (ex BCi-28) 50 50 24-26 142-0  ?grün Roco 44997 2000 GS DR (DDR) Roco 44996 Baaitr 50 50 24-26 142-0.jpg
„Holzklasse“
Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Strom Bemer­kungen Bild
Ci 84 977 München flaschen­grün Märklin mhi 43137-02 2003 WS DR Maerklin 43137-02.jpg
Epoche IIIa
Ciuv (Ci-28) ? 81 251 Erf  ?grün Piko Sonneberg ME 312 1956-1962 GS DR (DDR) PIK ME 312.jpg
Cid-27 82 826 Nür flaschen­grün Fleischmann 821952-03 2002 GS DB, Zugset Fleischmann 821952-03 - DB 82 826 Nür.jpg
Ci 83 318 Hmb flaschen­grün Märklin mhi 43146-02 2020 WS/LED DB, Wagenset Maerklin 43146-02.jpg
CCitr 83 323 Hmb weinrot Märklin mhi 43139-02 1997 WS DB, 2erset
Ci 83 540 Mü flaschen­grün Märklin Insider 43141-02 2019 WS/LED DB, Wagenset Maerklin 43141-02.jpg
Ci 83 475 Hmb flaschen­grün Märklin mhi 43146-03 2020 WS/LED DB, Wagenset Maerklin 43146-03.jpg
Ci 83 913 Hmb weinrot Märklin mhi 43138-02 1997 WS DB, 2erset
Ci 84 020 Mü flaschen­grün Märklin Insider 43141-03 2019 WS/LED DB, Wagenset Maerklin 43141-03.jpg
Ci 84 099 Hmb weinrot Märklin mhi 43139-01 1997 WS DB, 2erset
Ci-28 84 126 Nür flaschen­grün Fleischmann 821952-04 2002 GS DB, Zugset Fleischmann 821952-04 - DB 84 126 Nür.jpg
Ci 84 172 Mü flaschen­grün Märklin Insider 43141-04 2019 WS/LED DB, Wagenset Maerklin 43141-04.jpg
Ci-28 341-502 grün Roco 44025-04 1991 GS DR (DDR) ROC 44025-4.jpg
Ci-28 341-620  ?grün Roco 44026 1991 GS DR (DDR) ROC 44026.jpg
Epoche IIIb/c
Bif (ex Bi-27) 82 922 Wt flaschen­grün Fleischmann 5078 01 2014 GS DB Bif 82 922 Wt Fleischmann 5078 01.jpg
Bi-27 82 999 Mz flaschen­grün Fleischmann 5076 2000 GS DB Fleischmann 5076 Bi 27 82 999 Mz.jpg
Bif 83 143 Nür purpurrot Fleischmann 507883  ? GS/DCC DB Fleischmann 507883 Donnerbüchse Steuerwagen.JPG
Bi-28 83 267 Mz flaschen­grün Fleischmann 5073 2000 GS DB Bi 28 83 267 Mz Fleischmann 5073.jpg
Bie-28 83 490 Han flaschen­grün
(Fensterrahmen goldfarben)
Roco 44201 (?)  ? GS DB
Bie-28 83 496 Han flaschen­grün
(Fensterrahmen messingfarben)
Roco 44201 (?)  ? GS DB
Bib 83 524 Ffm flaschen­grün Märklin 43131-02 2005 WS/LED DB Maerklin 43131-02.jpg
Bie-28 83 678 Mü flaschen­grün Märklin mhi 43144-04 2021 WS/LED DB Maerklin 43144-04.jpg
Bif 83 755 Ffm weinrot Roco 74263 2019 GS/DCC (Zimo) DB, zur V 36 102
Bib 84 030 Nür purpurrot Roco 44089-02  ? GS DB, Wagenset Roco 44089 - DB 84 030 Nür.png
Bi-28 84 102 Köl flaschen­grün Roco 4201 1977 GS DB Bie-28 84 102 Koel Roco 4201.jpg
Bie-28 84 109 Han flaschen­grün
(Fensterrahmen messingfarben)
Roco 44201 (?)  ? GS DB
Bib 84 206 Ffm flaschen­grün Märklin 43132 2005 WS/LED DB Maerklin 43132.jpg
Bie-28 85 274 Köl flaschen­grün
(Fensterrahmen messingfarben)
Roco 44201 (?)  ? GS DB
Bi 85 285 Han flaschen­grün Märklin 4314 1992– WS DB Maerklin 4314.jpg
Bie-28 85 315 Mü flaschen­grün
(Fensterrahmen goldfarben)
Roco 44201 (?)  ? GS DB
Bie-28 85 323 Mü flaschen­grün Roco 44201 (?) 2002 GS DB Bie 28 85 323 Mue Roco 44201.jpg
Bie-28 85 499 Han flaschen­grün
(Fensterrahmen messingfarben)
Roco 44201 (?)  ? GS DB
Bib 85 541 Nür purpurrot Roco 44089-03  ? GS DB, Wagenset Roco 44089 - DB 85 541 Nür.png
Epoche IV
Baai (ex Ci-28) 50 50 24-26 160-2  ?grün Roco 54201 2016 GS DR (DDR)
Baai (ex Ci-28) 50 50 24-26 162-8  ?grün Roco 44996 2000 GS DR (DDR)
Baai 50 50 24-26 548-8  ?grün Piko Sonneberg 5/6513-010
5/6513/010
 ? GS DR (DDR) PIK 5 6513-010.jpg
Werkstatt­wagen427 60 80 99-25 798-2 ozeanblau Roco 44818  ? GS DB, ~1986 Roco 44818.jpg
Aufenthalts­wagen456 60 80 99-28 406-9 ozeanblau Märklin 43149 2001 WS DB (für Idee&Spiel) Maerklin 43149 by axpde.png

Packwagen etc.

Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Strom Bemer­kungen Bild
Pwi 114 780 München flaschen­grün Märklin mhi 43137-03 2003 WS DR Maerklin 43137-03.jpg
Epoche IIIa
Pwi-27 114 295 Nür flaschen­grün Fleischmann 821952-02 2002 GS DB, Zugset Fleischmann 821952-02 - DB 114 295 Nür.jpg
Pwi 114 777 Mü flaschen­grün Märklin Insider 43141-05 2019 WS/Schlusslicht DB, Wagenset Maerklin 43141-05.jpg
Pwif-41/52 124 850 Hmb flaschen­grün Märklin mhi 43146-04 2020 WS/LED/Schlusslicht DB, Wagenset Maerklin 43146-04.jpg
Epoche IIIb/c
Pwghs 84 057 × chromoxid­grün Märklin mhi 43148 2004 WS/LED/Schlusslicht DB Maerklin 43148.jpg
Pwi-27 114 329 Mz flaschen­grün Fleischmann 5074 2000 GS DB Fleischmann 5074 Pwi-27 114 329 Mz.jpg
Pwi-28 114 356 Stg flaschen­grün Roco 44222 (?)  ? GS DB
Pwi-28 114 443 Stg flaschen­grün Roco 44222 (?)  ? GS DB Roco 44222 Gepäckwagen Pwi.JPG
Pwi-28 114 546 Köl flaschen­grün Roco 4204A 1986 GS DB Pwi 29 114 546 Koel Roco 4204A.jpg
Pwi 114 728 Nür  ?grün Lima 9309
30 9309
 ? GS DB
Pwi 114 808 Ffm flaschen­grün Märklin 43131-03 2005 WS/Schlusslicht DB Maerklin 43131-03.jpg
Pwi 114 837 Han flaschen­grün Märklin 4316 1992–2006 WS/Schlusslicht DB Maerklin 4316.jpg
Pwi 114 843 Han flaschen­grün Märklin 4315 1992– WS DB Maerklin 4315.jpg
Pwi-28 742-368  ?grün Roco 44025-01 1991 GS DR (DDR) ROC 44025-1 22.jpg
Epoche IV
Pwi-28 50 50 93-13 036-5  ?grün Roco 44999 2000 GS DR (DDR)

Nenngröße TT

Ganzstahlwagen

Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Bemer­kungen Bild
Bi 84 103 Köl  ?grün BTTB 13216 1987-1990 DB BTTB 13216.jpg
Epoche IIIb/c
Bi-29 342-209  ?grün Tillig 13001 2005-2008 DR (DDR) TIL 13001.jpg
Epoche IV
Baai 50 50 24-26 152-9  ?grün BTTB 3210 1976-1980 DR (DDR) BTTB 3210.jpg
Baai 50 50 24-26 152-9  ?grün BTTB 13214 1987-1990 DR (DDR)

Packwagen etc.

Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Bemer­kungen Bild
Pwi 742-011  ?grün Tillig 13409 2005-2008 DR (DDR) TIL 13409.jpg

Nenngröße N

Ganzstahlwagen

Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Bemer­kungen Bild
Bi-29 28 604 Nür flaschen­grün Fleischmann 8661 K 1998 DR Fleischmann 8661K - DR 28 604 Nür.jpg
BCi-29 36 441 Nür flaschen­grün Fleischmann 8663 K 1998 DR Fleischmann 8663K - DR 36 441 Nür.jpg
Ciu-27 83 031 Eft flaschen­grün Fleischmann 86 8659 2006 DR, museal Fleischmann 868659 - DR 83 031 Eft.jpg
Cid-27 83 072 Nür flaschen­grün Fleischmann 8659 2004 DR Fleischmann 8659 - DR 83 072 Nür.jpg
Ci-28 84 523 Nür flaschen­grün Fleischmann 8662 1998 DR Fleischmann 8662 - DR 84 523 Nür.jpg
Epoche IIIa
Bi-29 27 261 Köl flaschen­grün Ibertren 209 1977–1989 DB Ibertren 209 Personenwagen 2 Kl. Bi-29.jpg
BCi-29/52 28 476 × Hmb flaschen­grün Fleischmann 988661 K 2006 DB, Sylt-Verkehr Fl BCi-29 53 Sylt.JPG
BPostiD 342-402  ?grün Piko Sonneberg 5/4402 1967–1989 DR (DDR) PIK 5 4402 v1.jpg
BPostiD 342-402  ?grün Piko Sonneberg 5/4402 1967–1989 DR (DDR) PIK 5 4402 v2.jpg
Ci 29 342-402  ?grün Piko Sonneberg 5/4403 1967–1989 DR (DDR) PIK 5 4403 v1.jpg
Ci 29 342-402  ?grün Piko Sonneberg 5/4403 1967-1989 DR (DDR) PIK 5 4403 v2.jpg
Epoche IIIb/c
Ai-29 27 252 Reg flaschen­grün Fleischmann 939801-03 2008 DB Flm Ai29.JPG
Ai-29 27 261 Köl flaschen­grün Fleischmann 8061 1970–1990 DB Fleischmann 8061 Personenwagen Ai-29.jpg
Ai-29 28 035 Han flaschen­grün Ibertren 210 1979 DB Ib Ai-29.JPG
ABi-29 36 414 Köl flaschen­grün Fleischmann 8063 1989–1998 DB Fl ABi-29 DB.JPG
ABi-29 36 384 Mz flaschen­grün Fleischmann 866302 K 2013 DB Fl ABi-29 neu.JPG
ABi-29 36 470 Nür weinrot Fleischmann 80 8062-02 2000 DB, Wendezug Fl ABi-29 rot.JPG
Bi-27 82 851 Nür weinrot Fleischmann 865902 2013 DB, Wendezug Fl Bi-27 rot.JPG
Bi-28 83 807 Köl flaschen­grün Fleischmann 8062 1970–1988 DB Fl Bi-28 DB alt.JPG
Bi-28 83 247 Reg flaschen­grün Fleischmann 939801-04 2008 DB Flm Bi28.JPG
Bi-28 83 519 Mz flaschen­grün Fleischmann 866203 2013 DB Fl Bi-28 DB neu.JPG
Bi-28 85 541 Nür weinrot Fleischmann 80 8062-01 2000 DB, Wendezug Fl Bi-28 rot.JPG
B2iwe ÷ weinrot / beige Fleischmann 5064
8064
8064 K
1972–1977
1970–1988
1989–1995
„CENTRAL“

Packwagen

Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Bemer­kungen Bild
Pwi-28 114 363 Nür flaschen­grün Fleischmann 8660 K 1998 DR Fleischmann 8660K - DR 114 363 Nür.jpg
Epoche III
Pwi-28 0300 ?? flaschen­grün Arnold 0306 1966–1974 DB Ar Pwi 28.JPG
Pwi-28 114 788 Köl flaschen­grün Fleischmann 8060 1970–1988 DB Fl Pwi-28 DB.JPG

Nenngröße 0

gemischtklassig
Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Bemer­kungen Bild
ABi 36 077 Han chromoxid­grün Lenz Elektronik 41110-06  ? DB
ABi 36 119 Ffm  ?grün Lenz Elektronik 41110-03  ? DB
ABi 36 197 Ffm flaschen­grün Lenz Elektronik 41110-05 2016 DB
ABi 36 356 Ffm  ?grün Lenz Elektronik 41110  ? DB
ABi 36 509 Hmb  ?rot Lenz Elektronik 41150-01 (1) 2022 DB, Wagenset
ABi 36 724 Ffm chromoxid­grün Lenz Elektronik 41110-04  ? DB Lenz 41110 4.jpg
ABi ?  ? tannen­grün Lenz Elektronik 41110-08  ? ÖBB
„Holzklasse“
Gattung Betriebs-Nr. Farbe Her­steller Artikel-Nr. Bauzeit Bemer­kungen Bild
Bi 83 913 Hmb  ?rot Lenz Elektronik 41150-01 (2) 2022 DB, Wagenset
Bi 84 017 Ffm chromoxid­grün Lenz Elektronik 41120-05 2016 DB
Bi 84 099 Hmb  ?rot Lenz Elektronik 41150-01 (3) 2022 DB, Wagenset
Bi 84 120 Ffm  ?grün Lenz Elektronik 41120  ? DB
Bi 84 120 Ffm  ?grün Lenz Elektronik 41120-04  ? DB
Bi 84 611 Ffm  ?grün Lenz Elektronik 41120-03  ? DB
Bi 84 240 Ffm flaschen­grün Lenz Elektronik 41120-06  ? DB
Bip 341-433 flaschen­grün Lenz Elektronik 41111-01 2016 DR (DDR)
Bip 341-482 flaschen­grün Lenz Elektronik 41121-01 2016 DR (DDR)